Gói thiết kế
Sản phẩm thiết kế
Đăng ký đối tác
Bộ sưu tập Logo
Long Mã là gì? Nguồn gốc, ý nghĩa của tượng Long Mã trong phong thuỷ
Nội dung bài viết: [ Ẩn ]
Dạo bước qua những công trình kiến trúc cổ kính của Việt Nam, từ Kinh thành Huế uy nghiêm đến các đình, chùa, lăng tẩm trầm mặc, ta thường bắt gặp hình ảnh một linh vật kỳ lạ mang đầu rồng, mình ngựa, phi nước đại trên những áng mây hay ngọn sóng. Đó chính là Long Mã.
Dù hiện diện một cách trang trọng và phổ biến, không phải ai trong chúng ta cũng hiểu rõ nguồn gốc và ý nghĩa sâu sắc đằng sau biểu tượng đầy quyền uy này. Vậy Long Mã là con gì, và vì sao linh vật này lại được xem là biểu tượng của thịnh vượng và thành công trong văn hóa phương Đông? Bài viết này của Printgo sẽ là một hành trình giải mã toàn diện, đưa bạn từ cội nguồn truyền thuyết đến những giá trị biểu tượng và ý nghĩa phong thủy sâu sắc của tượng Long Mã.
1. Long Mã là gì? Đặc điểm của Long Mã
Long Mã là một linh vật thần thoại trong văn hóa Á Đông, một sinh vật hợp nhất mang trong mình những phẩm chất tinh túy nhất của hai loài vật đầy quyền năng. Đúng như tên gọi, Long Mã có hình dáng của một con ngựa (Mã) tuấn tú, phi thường, nhưng phần đầu lại mang hình hài của một con rồng (Long) uy nghi. Sự kết hợp độc đáo này không phải là ngẫu nhiên, mà mang một dụng ý sâu sắc, hội tụ sức mạnh và biểu tượng của cả hai loài.
- Ngựa (Mã): Trong văn hóa phương Đông, ngựa là biểu tượng của sức mạnh, sự bền bỉ, lòng kiên trì không mệt mỏi và tốc độ. Hình ảnh ngựa phi nước đại luôn gắn liền với sự thành công, thăng tiến trong sự nghiệp, như trong câu chúc "Mã đáo thành công".
- Rồng (Long): Rồng là linh vật đứng đầu trong Tứ linh, biểu tượng tối cao cho quyền uy của bậc đế vương, trí tuệ phi thường, sự thông thái và khả năng biến hóa, thích ứng vô hạn. Rồng cũng là biểu tượng của sự may mắn và thịnh vượng.
Như vậy, Long Mã chính là sự kết hợp hoàn mỹ: một linh vật vừa có sức mạnh bền bỉ của ngựa, vừa có trí tuệ và quyền uy của rồng, tạo nên một biểu tượng toàn diện cho người quân tử và bậc đế vương anh minh.
Long Mã thường được khắc họa với những đặc điểm rất riêng biệt. Đó là một con ngựa tuấn mã cao lớn, thân hình khỏe khoắn, đang trong tư thế phi nước đại hoặc bay lên. Phần đầu là đầu rồng uy nghi có sừng, bờm và râu dài. Toàn thân được bao phủ bởi một lớp vảy như vảy rồng. Bốn chân ngựa vững chãi, có móng guốc, thường được thể hiện đang đạp trên những ngọn sóng nước hoặc những áng mây, thể hiện khả năng phi thường "đi mây về gió". Đôi khi, Long Mã còn được thể hiện với đôi cánh nhỏ, càng làm tăng thêm vẻ thần thánh của linh vật.
Lưu ý: Cần phân biệt Long Mã (đầu rồng, mình ngựa) với Kỳ Lân (đầu rồng, thân hươu, có vảy). Dù đều là linh vật cao quý, chúng mang những đặc điểm và ý nghĩa riêng.
2. Truyền thuyết Long Mã và Hà Đồ - Cội nguồn của Kinh Dịch
Nguồn gốc của Long Mã gắn liền với một trong những truyền thuyết khai sáng vĩ đại nhất của nền văn minh Hoa Hạ. Tương truyền rằng, vào thời xa xưa, vua Phục Hy – một trong những vị vua huyền thoại đầu tiên – trong một lần đi tuần thú trên sông Hoàng Hà, bỗng thấy mặt nước nổi sóng dữ dội và một sinh vật kỳ lạ xuất hiện. Sinh vật ấy có mình ngựa, đầu rồng, trên lưng có những đốm đen trắng được sắp xếp theo một trật tự vô cùng bí ẩn. Vua Phục Hy nhận ra đây là điềm lành, là linh vật mà trời đất ban xuống, nên đã đặt tên cho nó là Long Mã.
Nhà vua đã ghi chép lại toàn bộ các đốm đen trắng trên lưng Long Mã, tạo nên một đồ hình được gọi là "Hà Đồ". Từ việc nghiên cứu sâu sắc Hà Đồ, vua Phục Hy đã vạch ra Tiên thiên Bát Quái, đặt nền móng sơ khai cho Kinh Dịch – bộ kinh điển về triết lý, vũ trụ quan và nhân sinh quan có ảnh hưởng sâu rộng đến toàn bộ văn hóa Á Đông sau này. Chính vì lẽ đó, Long Mã không chỉ là một linh vật mang điềm lành, mà còn được tôn sùng là linh vật khai sáng, mang đến tri thức, trí tuệ và mở ra một kỷ nguyên văn minh cho nhân loại.
3. Hình ảnh Long Mã trong văn hóa Việt Nam
Dù khởi nguồn từ Trung Hoa cổ đại, Long Mã khi du nhập vào Việt Nam đã được Việt hóa một cách mềm mại và giàu bản sắc. Long Mã không chỉ là một linh vật tồn tại trong kho tàng truyền thuyết, mà còn sống động, hiện hữu trong từng đường nét kiến trúc, điêu khắc, và nghệ thuật trang trí của người Việt từ ngàn xưa. Dấu ấn của linh vật này có thể được tìm thấy ở khắp nơi, từ những công trình cung đình đồ sộ đến các di tích tâm linh bình dị, luôn mang một vẻ trang trọng và ý nghĩa sâu sắc.
Một trong những nơi Long Mã xuất hiện nổi bật nhất chính là Kinh thành Huế – biểu tượng của vương triều phong kiến cuối cùng. Trong tâm thức của người dân Cố đô, Long Mã hàm chứa một tầng triết lý sâu sắc về sự cân bằng của vũ trụ. Họ quan niệm rằng Rồng (Long) đại diện cho những gì thuộc về Tiên thiên, mang tính Dương, ngự trị ở không gian bên trên, ẩn hiện trong mây. Rồng biểu trưng cho sự cao thượng, sức mạnh, và sự linh hoạt, tương ứng với trục tung (kinh tuyến) và yếu tố thời gian. Ngược lại, Ngựa (Mã) là biểu tượng của Hậu thiên, là loài vật hữu ích gắn liền với mặt đất, di chuyển theo đường ngang, nổi bật với tốc độ, sức bền bỉ và nghĩa khí. Ngựa đại diện cho trục hoành (vĩ tuyến) và yếu tố không gian.
Từ sự kết hợp đó, Long Mã trở thành biểu tượng cho sự làm chủ cả không gian và thời gian, thể hiện chí khí "tung hoành" của bậc nam nhi. Hình ảnh Long Mã phi nước đại là hiện thân cho sự vận động không ngừng của vũ trụ, đồng thời cũng là biểu tượng cho bậc thánh nhân. Chính vì mang ý nghĩa lớn lao như vậy, hình tượng Long Mã xuất hiện rất phổ biến tại các công trình kiến trúc tâm linh ở Huế, như đình, chùa và các miếu mạo, điện thờ. Nó thường được chạm trổ hoặc đắp nổi trên các chi tiết kiến trúc như hoành phi và đặc biệt là các bức bình phong. Sự hiện diện này vừa có tác dụng trang trí cho chốn tôn nghiêm, vừa đảm nhận chức năng phong thủy quan trọng là trấn yểm tà khí và hóa giải các luồng khí xấu.
Dấu ấn của Long Mã cũng được tìm thấy tại các cổng cung (cung môn) và cổng miếu (miếu môn) trong hệ thống cung điện và lăng tẩm của các vị vua triều Nguyễn. Ở những vị trí này, Long Mã thường xuất hiện trong sự phối hợp cùng các linh vật khác. Ví dụ, nó kết hợp với Quy (rùa) tại Trường An Môn (Cung Trường Sanh), hay cùng với Quy và Phụng (phượng hoàng) tại Dục Khánh Môn và Hưng Khánh Môn (Hưng Miếu). Dù vậy, không đâu ở Huế mà hình ảnh Long Mã lại phổ biến và đặc trưng như trên các bức bình phong.
Bình phong có thể xem là một "đặc sản" trong kiến trúc Huế. Trong số đó, tác phẩm bình phong Long Mã trứ danh nhất chính là tấm bình phong cổ, được dựng vào năm Thành Thái thứ tám (1898), hiện tọa lạc tại trường Quốc Học Huế. Hình ảnh Long Mã trên kiệt tác này đã trở thành nguyên mẫu cho biểu tượng (logo) chính thức của các kỳ Festival Huế sau này.
Theo quan niệm của người Huế, bình phong được đặt ngay phía sau cổng chính nhằm mục đích "trấn". Nó ngăn cản những luồng khí không tốt – như uế khí, độc khí hay hỏa khí – xâm nhập trực tiếp vào không gian sống, từ đó bảo vệ gia chủ và mang lại sự an toàn, ấm cúng. Những gia đình không đủ điều kiện xây bình phong kiên cố bằng gạch vữa thường chọn giải pháp trồng một cây cổ thụ lớn ngay trước nhà để đảm nhận chức năng này.
Tuy nhiên, với những công trình bình phong được xây dựng kiên cố, biểu tượng Long Mã gần như là một chi tiết bắt buộc. Người dân tin rằng, sự hiện diện của linh vật này sẽ làm tăng cường tối đa khả năng ngăn chặn các luồng khí xấu. Kỹ thuật phổ biến nhất để tạo hình Long Mã là nghệ thuật khảm, đắp nổi bằng các mảnh sành sứ hoặc thủy tinh màu. Bên cạnh đó, một số bình phong khác sử dụng vôi vữa để đắp nổi hoặc dùng phẩm màu để vẽ trực tiếp hình ảnh.
Dưới đây là một số hình ảnh kiến trúc tại Huế không thể thiếu được Long Mã:
Bức bình phong Long Mã đình làng Triều Sơn Đông
Trước phủ thờ Diên Khánh Vương Nguyễn Phúc Tấn- người con trai thứ 7 của vua Gia Long.
Đôi long mã trên bức bình phong trước Viện Cơ Mật
Bức bình phong trong Lăng Tự Đức
Những bức bình phong Long Mã tại làng Triều Sơn Đông, Triều Sơn Nam
Những bức bình phong long mã tại làng Hiền Lương
Làng An Phú với bức bình phong Long Mã
Những bức bình phong long mã xuất hiện tại đình làng, nhà thờ An Hoà
Đình làng An Vân với bức bình phong Long Mã
Tượng Long Mã xuất hiện tại đình làng, nhà thờ, miếu mạo tại làng Đốc Sơ
Tại đình làng Thành Trung cũng không thể thiếu tượng Long Mã
Tượng Long Mã tại làng cổ Phước Tích
Miếu gần cửa nhà Đồ cũng xuất hiện tượng Long Mã
Bình phong long mã trước một ngôi miếu thờ trong Chùa làng Tiên Phước
4. Ý nghĩa của Long Mã trong văn hóa và đời sống
Sự hiện diện trang trọng của Long Mã trong văn hóa Việt đến từ những tầng ý nghĩa sâu sắc mà linh vật này đại diện.
Ý nghĩa biểu tượng: Sự hội tụ của phẩm chất phi thường
Vượt lên trên hình hài của một linh vật thần thoại, Long Mã chính là sự kết tinh, là hình mẫu lý tưởng nhất về một bậc quân tử, một nhà lãnh đạo kiệt xuất trong triết lý Á Đông. Đó là sự hợp nhất hoàn hảo của hai thái cực sức mạnh, đạt đến cảnh giới "Văn Võ song toàn". Trong hình hài ấy, phần "Mã" (Ngựa) đại diện cho sức mạnh vật chất, cho lòng kiên trì bền bỉ, cho khả năng hành động quyết liệt và vượt qua mọi chông gai. Đó là đức tính của một người thực thi, một vị tướng xông pha, lấy sự bền bỉ làm nền tảng để chinh phục mọi mục tiêu. Ngược lại, phần "Long" (Rồng) lại là biểu tượng của sức mạnh tinh thần, của trí tuệ siêu việt, của tầm nhìn chiến lược và khả năng biến hóa khôn lường. Đó là phẩm chất của một bậc minh quân, một nhà hiền triết, người dùng tư tưởng và sự thông thái để vạch ra con đường, dẫn dắt thời cuộc.
Không chỉ dừng lại ở hình mẫu con người, Long Mã còn là biểu tượng sống động cho nguồn năng lượng vũ trụ và sự vận động không ngừng của vạn vật. Hình tượng Long Mã không bao giờ tĩnh tại; nó luôn trong tư thế phi nước đại, tung vó trên mây, trỗi dậy từ sóng nước. Sự vận động không ngừng nghỉ ấy chính là hiện thân của dòng chảy "khí", của quy luật biến đổi và phát triển trong Kinh Dịch. Nó mang một thông điệp mạnh mẽ về sự tiến bộ, khát vọng chinh phục những đỉnh cao mới trong tri thức và sự nghiệp. Long Mã là lời cổ vũ cho tinh thần dấn thân, không ngừng học hỏi, không chấp nhận sự trì trệ, luôn hướng về phía trước với một nguồn năng lượng dồi dào và ý chí sắt đá.
Ở một tầm vóc lớn lao hơn, sự xuất hiện của Long Mã còn là một điềm lành tối cao, một dấu hiệu cho một nền thái bình thịnh trị. Trong quan niệm xưa, những linh vật cao quý như Long Mã chỉ hiện thân khi đất nước có minh quân trị vì, xã hội trong ấm ngoài êm, trăm họ an cư lạc nghiệp. Nó là sự công nhận của đất trời đối với một kỷ nguyên mà ở đó, người lãnh đạo có đủ trí tuệ của Rồng và người dân có đủ sức mạnh của Ngựa. Vì vậy, Long Mã không chỉ là một linh vật, mà là khát vọng, là ước mơ về một quốc gia hưng thịnh, một xã hội văn minh, nơi con người và trời đất cùng hòa hợp trong một bản anh hùng ca phát triển bền vững.
Ý nghĩa Long Mã trong phong thủy: kích hoạt vận may và hóa giải hung khí
Trong khoa học phong thủy, Long Mã được xếp vào nhóm linh vật có năng lượng cực kỳ mạnh mẽ, chuyên dùng để kích hoạt các nguồn khí tốt lành và trấn áp hung khí, mang lại tác động kép về cả công danh và sự bảo vệ. Năng lượng của Long Mã là sự cộng hưởng giữa hai thái cực: sự bền bỉ, tốc độ của Ngựa (Mã) và quyền uy, trí tuệ của Rồng (Long), tạo ra một nguồn năng lượng đột phá, giúp người sở hữu có được cả sức mạnh để hành động và sự minh triết để đưa ra quyết định đúng đắn.
Công năng của Long Mã trong phong thủy được thể hiện rõ nét qua hai vai trò chính.
- Thúc đẩy công danh, sự nghiệp và chiêu mời quý nhân. Năng lượng của Long Mã giúp gia chủ củng cố địa vị, tăng cường uy tín và tạo ra những bước tiến vững chắc trên con đường sự nghiệp. Nó cũng có tác dụng kích hoạt các mối quan hệ xã hội tốt đẹp, giúp thu hút quý nhân phù trợ, mở ra những cơ hội mới.
- Hoá giải sát khí và trấn trạch. Với khí thế oai phong phi thường, Long Mã có công năng mạnh mẽ trong việc xua đuổi tà khí. Đặc biệt, vật phẩm này rất hiệu quả để hóa giải các thế “Thương Sát” – khi có vật thể nhọn, góc cạnh như góc nhà, cột điện chĩa thẳng vào cửa chính hoặc cửa sổ, giúp bảo vệ gia đạo bình an.
Để phát huy tối đa các công năng này, tượng Long Mã là vật phẩm được sử dụng phổ biến nhất, thường được chế tác từ các vật liệu có dương khí mạnh như đồng, đá tự nhiên hoặc gỗ quý. Vật phẩm này đặc biệt phù hợp với các nhà lãnh đạo, doanh nhân, người làm chính trị, học giả hoặc bất kỳ ai đang mong muốn tạo ra sự đột phá trong sự nghiệp.
Vị trí lý tưởng để đặt tượng là trên bàn làm việc, tại phòng khách hoặc văn phòng công ty, với đầu Long Mã hướng ra cửa chính hoặc cửa sổ để đón rước năng lượng tích cực và cơ hội. Lưu ý nên đặt tượng ở những nơi sạch sẽ, trang trọng, tránh các khu vực như phòng ngủ, nhà bếp hay phòng tắm để thể hiện sự tôn kính và đảm bảo nguồn năng lượng của linh vật được trong sạch.
Trong bài viết này, Printgo hy vọng đã giúp bạn có thêm nhiều thông tin về linh vật này. Từ một truyền thuyết khai sáng, Long Mã đã bước vào đời sống văn hóa, tín ngưỡng của người Việt như một biểu tượng cao quý và toàn năng. Nó không chỉ là một sinh vật thần thoại, mà là sự kết tinh của những phẩm chất ưu việt nhất, đại diện cho trí tuệ, sức mạnh và khát vọng về một xã hội thái bình, thịnh vượng. Dù là trong nghệ thuật kiến trúc cổ, trong một vật phẩm phong thủy hay trong một thiết kế thương hiệu hiện đại, hình tượng Long Mã vẫn luôn tỏa sáng, khẳng định giá trị và sức ảnh hưởng bền vững của mình trong dòng chảy văn hóa dân tộc.
Bước sang năm 2026 – năm Bính Ngọ, linh vật Ngựa trở thành biểu tượng của tinh thần bứt phá, kiên cường và thịnh vượng. Dựa trên cảm hứng ấy, Printgo đã phát triển ý tưởng “Long Mã” – linh thú mang sự hòa quyện giữa trí tuệ của rồng và sức mạnh của ngựa, để khởi tạo nên dự án thiết kế bao bì Tết “Mã Niên Đại Cát”. Bộ sưu tập mang thông điệp “khai vận – thăng hoa – phát lộc”, thể hiện tầm nhìn của doanh nghiệp Việt trong hành trình vươn xa năm mới.
Quý doanh nghiệp có thể liên hệ Printgo để được tư vấn, thiết kế và sản xuất những mẫu hộp quà Tết biểu tượng Long Mã độc quyền, được phát triển riêng theo phong cách thương hiệu của mình. Với thiết kế độc đáo, quy cách hộp sáng tạo, chất liệu in ấn cao cấp và gia công tinh xảo như ép kim đa lớp, phủ UV, dập nổi 3D, Printgo giúp doanh nghiệp sở hữu ấn phẩm quà Tết vừa sang trọng, vừa giàu ý nghĩa phong thủy — một món quà tượng trưng cho may mắn, thịnh vượng và thành công rực rỡ trong năm Bính Ngọ 2026.
Nguyễn Thị Hương
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
12/12/2025
237Khám Phá Bộ Sưu Tập Lịch Ngân Hàng 2026 Tôn Vinh Bản Sắc Doanh Nghiệp
11/12/2025832Khám phá 399 mẫu bao lì xì con ngựa hợp phong thủy Tết 2026
10/12/2025459Hộp quà Tết đông trùng hạ thảo: Được ưa chuộng do đâu?
09/12/2025819Giỏ Tre Gói Quà Tết: 99+ Mẫu Đẹp - Sang - Giá Tốt Cho Doanh Nghiệp 2026
08/12/2025137Top 1000+ Mẫu Hộp Quà Tết Nông Sản Đẹp - Nâng Tầm Nông Sản Việt
05/12/2025596599 Mẫu thiệp chúc mừng năm mới con ngựa mang thông điệp may mắn tết 2026
Đối tác chiến lược
