` `
Nội dung bài viết: [ Ẩn ]
Tết Nguyên Tiêu từ lâu đã trở thành một ngày lễ quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân Việt Nam. Tuy nhiên, không ai phải cũng biết Tết Nguyên Tiêu là tết gì và ý nghĩa của ngày Rằm tháng Giêng ra sao? Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu tường tận hơn về ngày lễ tết truyền thống này!
Nguồn gốc tết Nguyên Tiêu
Tết Nguyên Tiêu hay còn được gọi là ngày Rằm tháng Giêng, là một ngày lễ hội cổ truyền có nguồn gốc từ Trung Quốc, du nhập vào nước ta thời kỳ Bắc thuộc trở thành ngày Tết Thượng Nguyên tại Việt Nam. Có thể nói, đây là một dịp rất quan trọng trong văn hóa của người Việt, nó không kém gì so với ngày Tết Nguyên Đán. Tết Nguyên Tiêu thường được diễn ra từ giữa đêm 14, hết ngày 15 và cho đến nửa đêm 15, tức là từ đêm trước trăng rằm đến đêm trăng rằm của tháng Giêng, Âm lịch. Trong quá trình tiếp biến văn hóa, ý nghĩa cũng như các hoạt động chào đón ngày này ở nước ta cũng có nhiều sự thay đổi so với Tết Nguyên Tiêu của người Hoa.
Nguồn gốc tết Nguyên Tiêu
Ý nghĩa Tết Nguyên Tiêu
“Nguyên” có nghĩa là thứ nhất, còn “tiêu” là ban đêm, vì vậy Tết Nguyên Tiêu được hiểu đơn giản là đêm rằm đầu tiên của năm mới. Tại Việt Nam, Tết Nguyên tiêu còn được gọi với cái tên là ngày lễ Thượng Nguyên, bên cạnh đó là các ngày tết Trung Nguyên (rằm tháng Bảy) và tết Hạ Nguyên (rằm tháng Mười).
“Cúng cả năm không bằng rằm tháng Giêng" câu nói này đã thể hiện rõ nhất tầm quan trọng, ý nghĩa ngày rằm tháng giêng đối với văn hóa người Việt từ xa xưa. Vào ngày này hàng năm, các gia đình đều làm những mâm cỗ cúng để thể hiện tấm lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với gia tiên, mong có một năm mới may mắn, nhiều tài lộc và sức khỏe. Có thể tùy thuộc vào điều kiện kinh tế và phong tục tập quán tại mỗi địa phương mà mâm cỗ cúng sẽ có sự khác nhau, nếu điều kiện không cho phép thì có thể chỉ cần hoa quả với mấy nén nhang cùng lòng thành kính. Bên cạnh mâm cúng gia tiên, nhiều gia đình cũng sẽ làm thêm một mâm cúng khác ở ngoài trời để cảm tạ Trời Đất, Phật Thánh, các vị anh hùng dân tộc.
Ngoài ra, còn có rất nhiều hoạt động lễ hội khác cũng sẽ diễn ra vào ngày này như: thả đèn hoa đăng, trình diễn múa lân…
Ý nghĩa Tết Nguyên Tiêu
Tết Nguyên tiêu là ngày 15 Âm lịch của tháng Giêng, diễn ra sau đợt tết Nguyên Đán khoảng một tuần. Vào năm 2022, Tết Nguyên Tiêu sẽ diễn ra vào ngày thứ ba, ngày 15 tháng 02 Dương lịch.
Tết Nguyên tiêu là ngày 15 Âm lịch của tháng Giêng
Tết Nguyên Tiêu vốn có nguồn gốc từ Trung Quốc, tuy được du nhập vào Việt Nam nhưng trong quá trình tiếp biến văn hóa, chịu sự ảnh hưởng của cả Đạo mẫu và Phật giáo. Vì vậy, Tết Nguyên Tiêu tại Việt nam có rất nhiều sự thay đổi so với người Hoa.
Tại Trung Hoa xưa, Tết Nguyên Tiêu còn được gọi với cái tên khác là tết Trạng Nguyên, đây là một ngày đặc biệt khi vua sẽ gặp mặt Trạng nguyên để thiết tiệc, cùng dạo vườn Thượng Uyển ngắm hoa, uống rượu và làm thơ. Cho đến ngày nay, Tết Nguyên Tiêu lại được gọi bằng cái tên như Hội hoa đăng hay lễ hội đèn hoa. Bởi nó bắt nguồn vào thời Hán Vũ Đế, người ta thường có tục lệ treo đèn trên cây nêu dựng trước nhà, ngoài ra còn đốt đèn, chơi lồng đèn ngũ sắc. Đèn lồng Tết Nguyên Tiêu thường được làm với nhiều hình dáng khác nhau như hình rồng, phượng hoặc các nhân vật cổ trong truyền thuyết, cổ tích được mọi người yêu thích.
Hội hoa đăng
Bên cạnh đó còn rất nhiều hoạt động khác như cúng tế cầu bình an, tài lộc, tục ăn bánh trôi (hay còn được gọi là thang viên), thi đoán hình thù trên lồng đèn, ngâm thơ. Với người Đài Loan, họ còn viết những lời ước nguyện của mình lên những chiếc lồng đèn sau đó thả bay lên trời. Cũng chính vì vậy mà ngày này còn được coi là mùa Valentine phương Đông, tương tự như ngày lễ Thất Tịch.
Lồng đèn thả bay lên trời
Đó là Tết Nguyên Tiêu của người Hoa, còn tại Việt Nam thì sao? Ngày Rằm tháng Giêng được coi là một trong 4 ngày lễ quan trọng trong năm của người Việt. Nó đặc biệt quan trọng với Phật tử, vào ngày này họ thường đi viếng chùa, lễ Phật cầu gia đạo bình an, mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an. Hiện nay, vào ngày này càng có nhiều người đến lễ Phật, đây là biểu hiện thể hiện rõ nhất nét tinh thần “Đạo pháp và Dân tộc".
Đi viếng chùa, lễ Phật cầu gia đạo bình an
Để đáp ứng nhu cầu của người dân về sinh hoạt tín ngưỡng tôn giáo, chùa chiền được tu sửa to đẹp và khang trang hơn. Vào ngày này, nhiều chùa cũng đã lập đàn Dược Sư, tụng kinh trong suốt tháng Giêng, khuyến khích các Phật tử cùng tham gia tụng kinh, niệm phật để hồi hướng công đức an lành cho Phật tử. Đây cũng là một nét đẹp, một hình thức tu tập, cầu nguyện để đem lại phước báo an lành như mong cầu của mọi người trước thềm năm mới.
Hy vọng những thông tin hữu ích trong bài viết này có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về ngày Tết Nguyên Tiêu, cũng như biết được ngày Tết Nguyên Tiêu năm nay vào ngày nào để có thể chuẩn bị chu đáo nhất. Nếu có nhu cầu thiết kế và in ấn, hãy liên hệ ngay với Printgo - Đơn vị in ấn số 1 tại Việt Nam qua số hotline 1900.633313 hoặc email sale@printgo.vn để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất.