Nhiều công ty bao bì Việt đang “rơi” vào tay nhà đầu tư nước ngoài

Trong thời gian gần đây, nhiều doanh nghiệp sản xuất và phân phối bao bì lớn tại Việt Nam liên tục rơi vào tay nhà đầu tư có vốn nước ngoài. Điều đáng lo ngại là thực trạng này có xu hướng ngày càng lan rộng, kéo theo không ít tác động lên nền kinh tế. Vấn đề nóng hổi trên vừa được ông Nguyễn Văn Dũng - Chủ tịch Hiệp hội In Việt Nam đưa ra thảo luận tại hội nghị tổng kết ngành in năm 2020 diễn ra tại TP.HCM hôm 18/3 vừa qua. 

Ông Nguyễn Văn Dòng, Chủ tịch Hiệp hội In Việt Nam, tại hội nghị ngày 18/3

Thương hiệu bao bì Việt đang bị các doanh nghiệp nước ngoài thâu tóm

Hiện nay, với sự hội nhập quốc tế sâu rộng, nhiều doanh nghiệp nước ngoài đã và đang phát triển nhanh chóng tại thị trường Việt Nam. Không nằm ngoài lề, ngành in cũng chứng tỏ sức hấp dẫn của mình khi thu hút được lượng lớn công ty/tập đoàn tham gia đầu tư, chuyển nhượng mà nổi bật nhất phải kể đến sự kiện Công ty Bao bì Biên Hòa - đơn vị chuyên sản xuất bao bì cho các “ông lớn” Unilever, Pepsico, Nestle đã bị đã bị TCG Solutions Pte.Ltd, một công ty con thuộc tập đoàn SCG của Thái Lan mua lại. Giải thích về điều này, ông Dũng cho rằng chính tâm lý tự ti trước đối thủ lớn có tiềm lực kinh tế mạnh đã dẫn đến việc hàng loạt doanh nghiệp bao bì Việt phải bán tháo, gây ra những hệ lụy không nhỏ cho đất nước. 

Quay trở lại thương vụ mua bán đình đám nhất năm 2020, Công ty Bao bì Biên Hòa là một trong 5 nhà cung cấp bao bì lớn nhất khu vực phía Nam. Với thương hiệu bao bì SVI, doanh nghiệp này có quy mô 3 nhà máy trực thuộc, công suất 100.000 tấn/năm, liên tục đạt mức tăng trưởng bình quân 20-25%/năm. Thông tin trước đó cho hay, đây là công ty bao bì Việt thứ hai - sau Công ty Bao bì nhựa Tín Thành bị tập đoàn SCG thâu tóm với vốn góp của một tập đoàn Nhật Bản khác. Ngoài hai doanh nghiệp kể trên, tập đoàn SCG cũng chi hàng nghìn tỷ đồng để sở hữu loạt công ty bao bì lớn của Việt Nam như Công ty Giấy Kraft Vina (nhà sản xuất bao bì lớn nhất tại Việt Nam), Công ty Bao bì AP, Công ty Sản xuất Bao bì Alcamax, Công ty Packamex, Công ty Công nghiệp Tân Á, hay mới đây nhất là thỏa thuận mua lại 70% cổ phần của Công ty Sản xuất nhựa Duy Tân. Với con số lên đến 8 công ty  bao bì Việt lớn bị thâu tóm trong thời gian ngắn, SCG đã thu về cho mình mức doanh thu hằng năm vượt ngưỡng 10.000 tỷ đồng. Dễ dàng nhận thấy, sức ảnh hưởng của SCG tại Việt Nam là không hề nhỏ, khiến cho thị phần bao bì nghiêng hẳn về doanh nghiệp nước ngoài. 

Một nhà máy của Công ty Bao bì Biên Hòa

Theo báo cáo mới đây của FPTS (Công ty Cổ phần Chứng khoán FPT) cho thấy hầu hết các doanh nghiệp sản xuất bao bì giấy, bao bì nhựa Việt Nam có quy mô lớn đều thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Mảng bao bì giấy có những cái tên nổi bật như Việt Long (Đài Loan, Trung Quốc), Ojitex, Tohoku (Nhật Bản), YFY, hay Alcamax, Tân Á (Thái Lan). Về bao bì nhựa có J.S Packaging (Hàn Quốc), Bao bì Tân Tiến - Tapack (Hàn Quốc), Huhtamaki (Phần Lan), Bitico (Thái Lan), Nga Mee hay Tong Yuan (Đài Loan, Trung Quốc).

Ông Wichan, ở giữa, trong buổi ký hợp đồng vào hôm 9/2 với các Giám đốc điều hành của Công ty Cổ phần Sản xuất nhựa Duy Tân tại Việt Nam

Doanh nghiệp bao bì Việt Nam đang bị yếu thế trước đối thủ cạnh tranh

Cũng tại hội nghị tổng kết ngành in năm 2020, các chuyên gia chỉ ra rằng, với yêu cầu và sự thay đổi liên tục của thị trường in ấn, doanh nghiệp Việt dù có nền tảng tốt, lượng khách hàng trung thành đến đâu cũng vẫn bị rơi vào thế yếu, không đủ sức cạnh tranh so với những nhà đầu tư nước ngoài. Các công ty FDI có ưu thế về tiềm lực tài chính, kinh nghiệm sản xuất, vận hành và quản lý, khi thâm nhập vào Việt Nam chỉ cần đổ vốn và đầu tư công nghệ là phát triển ổn định. Vì vậy, nếu không có giải pháp phù hợp, doanh nghiệp trong nước rất dễ bị thua lỗ, dẫn đến tình trạng dễ bị lép vế, thua kém. 

Qua thực trạng đáng buồn này, sự quan tâm, hỗ trợ của các cấp chính quyền là vô cùng cần thiết và thiết thực. Nếu các doanh nghiệp FDI đang nhận được khá nhiều ưu đãi phát triển thì doanh nghiệp trong nước lại hoàn toàn phải tự bơi. Sự rắc rối trong thủ tục, chính sách là một trong những yếu tố kìm chân doanh nghiệp phát triển lớn mạnh. Giải quyết được bài toán này sẽ giúp doanh nghiệp nội địa cố gắng hơn, nhờ đó tự tin sánh bước cùng các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trong tương lai.